Last Post

Dit is mijn allerlaatste post van het keuzetraject. Ik ben erg blij dat ik voor dit keuzetraject gekozen heb. Voor aanvang van het keuzetraject verwachtte ik veel input en passief leren. Natuurlijk wilde ik meer te weten komen over ‘oorlog’ aangezien ik dit altijd al een zeer interessant onderwerp gevonden heb. Ook wilde ik vooral leren hoe dit aan te brengen in de lagere school. Het blijft complexe materie die aan bod moet komen (vind ik persoonlijk). Wat kan je leren aan kinderen en waarover vertel je beter niets?

Bij aanvang van het keuzetraject bleek dat we een blog moesten bijhouden en enkele lesideeën zelf moesten ontwikkelen. Ik dacht meteen dat ik niet veel zou leren. We moesten eigenlijk bijna alles zelf opzoeken en verwerken, waardoor ik verwachtte dat mijn kennis niet veel zou uitbreiden en ik me zou concentreren op dingen die ik al wist.

Ik deed dan maar wat van me verwacht werd en dit draaide verbazingwekkend heel positief uit. Ik schreef elke dag minstens één blogbericht en verdiepte me in onderwerpen die ik heel interessant vond: Wereldoorlog II en Guantánamo Bay. Over Guantánamo Bay wist ik aanvankelijk zo goed als niets, maar ik vond dit een zeer interessant thema naarmate ik me er verder in verdiepte.

Wereldoorlog II
Van de geschiedenislessen in het middelbaar had ik veel opgepikt en onthouden over Wereldoorlog II, ik had namelijk in de derde graad een fantastische leerkracht. Ik hoopte nog meer te leren over deze oorlog aangezien het mee een tijd geleden al erg geïntegreerd had. Dit gebeurde ook, zowel door te bloggen, als door in gesprek te gaan met mijn partner.

Ik wilde onder andere graag weten hoe het kwam dat Hitler ooit zoveel macht heeft kunnen uitoefenen op zo’n grote massa mensen. Ik heb er veel over gelezen en geleerd dat hij die macht stilaan opbouwde. Zo kreeg hij ook te maken met enkele tegenslagen. Hij heeft een tijd gevangen gezeten wegens een mislukte staatsgreep. Deze periode heeft hij optimaal benut door zijn ideeën op papier te zetten en het boek ‘Mein Kampf’ te schrijven. Ik ben ook te weten gekomen dat hij niet uit was op een Europese oorlog. Hij wilde zijn rijk uitbreiden, maar verwachtte niet zoveel tegenstand van de geallieerden.

Mijn grootouders hebben de oorlog meegemaakt. Dat mijn grootmoeder geraakt was in de oorlog door een schrapenel wist ik. Maar over mijn grootvader wist ik eigenlijk niets. Hij is reeds een lange tijd geleden gestorven en daarvoor was ik nog te jong om te beseffen dat zij de oorlog hadden meegemaakt. Dankzij gesprekken met mijn papa ben ik enkele dingen te weten gekomen. Ik weet dat veel van hun verhalen verloren zullen gaan, aangezien mijn grootmoeder hier absoluut niet over wil praten. Trauma’s voor haar hele leven heeft ze opgelopen.

Wat ik nog heel interessant vond, was het ‘Duitse oorlogsmuseum’ van Peter K. Toen ik klein was, kwam ik hier vaak, maar toen interesseerde ik me er niet echt voor. Nu ik volwassen ben en dit keuzetraject gekozen heb, is mijn interesse in verband met de Tweede Wereldoorlog en de Duitsers enorm toegenomen. Ik heb hier veel geleerd over de klederdracht van de Duitsers tijdens Wereldoorlog II. Een onderwerp dat me aanvankelijk niet zo interesseerde, maar zijn verhalen hebben me echt geboeid.

Guantánamo Bay
Ook Guantánamo Bay vond ik een heel interessant onderwerp om me verder in te verdiepen. Om eerlijk te zijn wist ik niet juist wat dit is of wat de geschiedenis hiervan is. Ik vond het schandalig dat ik hier niets van wist en ben me dus direct gaan informeren. Ik kwam meteen terecht bij de Koude Oorlog en de Cuba crisis. Dan heb ik me verder ingelezen en kwam ik te weten hoe het eigenlijk kwam dat de Verenigde Staten in bezit zijn van de Guantanamobaai.

De avond dat ik me hierover aan het inlezen was, stond Het Journaal op. Ik hoorde plots Obama ‘Guantánamo Bay’ zeggen en toen was ik één en al oor. Obama ziet geen meerwaarde meer in Guantánamo Bay en wil de gevangenis sluiten. Weer interessante informatie die ik op mijn blog kon zetten.

Positieve en negatieve aspecten
De extramurale activiteit, voor ons het bezoek aan de Dossinkazerne, heeft niet veel meerwaarde gehad. We moesten vooral veel lezen en al snel werd dat te veel. Ik was blij dat ik af en toe eens een videofragment tegenkwam. Ik vond het museum eerder saai doordat er te veel informatie op me afkwam. De hoeveelheid aan informatie zorgde ervoor dat ik snel afhaakte. Veel informatie ging het ene oor in en het andere weer uit.

Ik voelde me lang in het ongewisse gelaten in verband met het uitwerken van de lesideeën. Ik wilde tijdens dit keuzetraject vooral leren hoe het onderwerp 'oorlog’ in de lagere school aan te brengen. Tijdens de laatste les kwam dit aan de hand van artikels aan bod. Dit waren heel goede en duidelijke artikels waaruit ik echt veel dingen meeneem voor in mijn latere klaspraktijk. Ik vond het jammer dat de tips pas in de laatste les aan bod kwamen, maar al bij al heb ik er veel uit geleerd.

Zoals ik eerder al zei vond ik het een zeer fijne werkvorm om mee te werken. Ik heb echt het gevoel dat ik ben gegroeid in autonoom leren. Dit is niet enkel positief met betrekking tot het thema oorlog, maar ook voor mijn verdere leven. Het verbaasde me echt hoe groot mijn leerrendement tijdens dit keuzetraject is.

Tijdens de lessen heb ik ook veel informatie opgepikt. We konden zelf mee bepalen waarover we leerden tijdens de lessen. Ik liet me vooral leiden door de anderen aangezien enkelen reeds veel meer wisten over verschillende oorlogen dan ikzelf. Daardoor ging ik er ook vanuit dat zij de relevante en interessante informatie wel aan bod zouden brengen. Ik heb vooral geluisterd tijdens de lessen, zo kon ik later de aangeboden leerstof waar ik zelf meer over wou weten, verder verwerken.

Ik wil Pieter Borremans en mijn medestudenten bedanken voor de twee zeer leerrijke weken.

Lesideeën

Voor dit keuzetraject moeten we niet enkel een blog uitwerken. We moeten ook nog minstens 5 lesideeën over een bepaald thema uitwerken en een personage bedenken. Rik en ik hebben ervoor gekozen onze lesideeën uit te werken rond het thema 'Wereldoorlog II'.

Wij vinden het heel belangrijk dat er in de basisschool gewerkt wordt rond oorlog. Daarom vonden wij het zeer fijn zelf lesideeën te ontwikkelen.

Rode draad

Wij hebben ervoor gekozen om onze rode draad te baseren op het experiment ‘The Third Wave’. Dit experiment werd opgezet om leerlingen de opkomst van het nazisme in Duitsland uit te leggen. Wij willen dit experiment in onze klas echter wel binnen te perken houden.

We hebben de brieven van ons personage aan onze rode draad gekoppeld. Ons personage is een Duitse jongen, Karl, die in de kleuterschool goed bevriend was met een Joodse jongen uit de straat. De opkomst van het nazisme zorgt ervoor dat hij zijn jeugdvriend anders gaat bekijken.

Lesideeën

• Tijdens de eerste les laten we de leerlingen kennismaken met Karl door enkele van zijn brieven voor te lezen. Als de leerlingen kennis hebben gemaakt met Karl, start de leerkracht met een soort experiment als 'The Third Wave'. Door het experiment binnen de perken te houden, maar toch uit te voeren, werken we heel werkelijkheidsnabij.
• De tweede les gaat over Hitler. Hitler is een personage dat absoluut aan bod moet komen als men spreekt over Wereldoorlog II. De leerwinst van de leerlingen willen we optimaliseren door ze in groepjes opzoekwerk te laten verrichten. Elk groepje zoekt een ander onderdeel op over het thema 'Hitler'. Zo willen we de leerlingen van elkaar laten leren.
• Voor de derde les willen we een gastspreker uitnodigen die de Holocaust overleefde. (Als dit niet mogelijk is, komt er een gids van de Dossinkazerne naar de klas.) Door ervaringen willen we de leerlingen echt meenemen in zijn/haar verhaal.
• De vierde les leren de leerlingen over de bevrijding van Europa: D-day. Deze bevrijding maakt Europa hoe we het nu kennen. Heel belangrijk om dit aan bod te brengen dus. De leerlingen bespreken in groepjes wat ze hier al over weten en bekijken dan filmfragmentjes. Uiteindelijk wordt er klassikaal besproken wat D-day inhield. Zo krijgen alle leerlingen de juiste informatie mee.
• We willen het thema afsluiten met een stadswandeling. Een stadswandeling in Antwerpen omtrent de bevrijding van Antwerpen. Zo ontdekken ze op een actieve manier dat Antwerpen een lange tijd bezet werd door Duitsland. Ze gaan langs gebouwen en plaatsen die van belang waren tijdens de oorlog. 

Woensdag 2 maart

Het keuzetraject 'Ten Oorlog' loopt bijna op zijn einde. Ik heb het gevoel echt veel geleerd te hebben en net over die dingen waar ik meer te weten over wilde komen. Dit door zowel de blog te maken als de lesideeën uit te werken.

Vandaag hebben Rik en ik afgesproken om de laatste hand te leggen aan onze lesideeën. We hebben het werk dat nog moet gebeuren onderling verdeeld en ik kijk er naar uit onze ideeën voor te stellen aan de rest van de klas. Ik ben blij met ons product en hoop dat de rest van de klas hier hetzelfde over denkt.

Ervaring met bloggen II

Het werken met een blog vind ik echt een goede werkvorm! Je kan meteen je bedenkingen en ervaringen kwijt. Doordat je op internet bezig bent, kan je gewoon altijd meer informatie zoeken terwijl je je blogbericht aan het schrijven bent.

Ik vind het ook heel fijn om de blogs van anderen te lezen en zo te weten te komen waar zij mee bezig zijn. Super interessant! Als je iemands blog leest, of iemand de jouwe, worden er vaak reacties uitgelokt. Zo krijg je een zicht op de ideeën van iemand anders. Dit verrijkt het leerproces enorm.

Ik vond het zeer fijn om met deze werkvorm kennis te maken. Hierdoor heb ik veel bijgeleerd op korte tijd over de dingen die me echt interesseerden!

Beeldmateriaal - James Nachtwey

De foto is in 1999 in Albanië gemaakt door oorlogsfotograaf James Nachtwey.

Deze foto beeldt voor mij 'oorlog' uit. Oorlog zorgt voor geweld, beperking van vrijheid, scheiding van mensen, ... Mensen kiezen niet om gescheiden te worden tijdens de oorlog, maar het gebeurt steeds opnieuw. Deze foto beeld die ongewenste scheiding, het niet bij elkaar kunnen zijn en een beperking van de vrijheid heel goed uit.

Oorlogsmuseum Peter K.

Goede vrienden van mijn ouders hebben op zolder een 'museum' gebouwd over Duitse soldaten tijdens de Tweede Wereldoorlog. Toen ik klein was, kwam ik hier vaak. Dit was de ideale moment om hen nog eens bezoekje te brengen. Vandaag heb ik enorm veel geleerd. Zo kwamen de echte oorlogselementen aan bod, maar ook de menselijke kant van de oorlog.

Peter toonde mij eerst zijn 'soldaten'.

Wehrmacht, luftwaffe en SS
De wehrmacht waren de soldaten met de groene kledij. Op de pet vond je een adelaar terug waarvan de vleugels stijf staan. De soldaten van de luchtmacht droegen blauwe kledij. Deze kledij zag er veel chiquer uit en de adelaars 'vliegen'.

Het verschil tussen officiers en onderofficiers zie je aan het petje dat ze dragen. Een onderofficier heeft een zwart bandje en een officier heeft een zilveren bandje. Dit geldt zowel voor de wehr- als de luchtmacht.

De SS was nog iets anders. De vorigen behoorden tot het Duitse leger, de SS niet. De SS werd opgericht door de NSDAP (de partij van Hitler) zelf. Himmler beschouwde 'zijn' SS als politieke soldaten. Dus niet als doorsnee soldaten, maar als mannen die beseften dat ze alles voor Duitsland (en natuurlijk Hitler) over dienden te hebben.

Meer informatie krijgen jullie tijdens onze presentatie.


Leuk weetje
Swarovski speelde ook een rol tijdens de Tweede Wereldoorlog. In 1935 produceerde Daniël Swarovski het eerste prototype van een 6×30 Porro verrekijker wat de basis zou worden voor een geheel nieuwe tak van het Swarovski concern, namelijk de optische industrie. Ook de lenzen van deze verrekijker van Peter K. werden geslepen door Swarovski.

De Dossinkazerne - ervaring

Vandaag ben ik samen met Rik de Dossinkazerne gaan bezoeken. We kwamen binnen en de mevrouw achter de kassa zei dat we best met het filmpje op het gelijkvloers konden beginnen. Dit deden we dus ook. Het filmpje ging over waarom kinderen pesten of worden gepest, namelijk omdat ze 'anders' zijn. Hiermee willen ze duidelijk maken vanwaar het antisemitisme komt. De vergelijking die gemaakt wordt met pesten, is een mooie vergelijking om in de klas te gebruiken, zo kunnen kinderen dit aan hun eigen leefwereld koppelen. Het filmpje zelf is niet geschikt voor jonge kinderen, aangezien men schokkende beelden gebruikt. Ik moest toch ook even slikken. Dit filmpje heeft me erg aangegrepen.

Daarna gingen we verder naar de eerste verdieping: Massa. Hier wilde men duidelijk maken hoe het kwam dat Hitler zo'n massa volk naar zijn hand kon zetten. Je moest hier veel lezen, persoonlijk vond ik het te veel. Aan de hand van de afbeeldingen kon je ook veel te weten komen, alleen jammer dat enkel de foto van het festival op de voorgrond stond.

We gingen verder naar de tweede verdieping: Angst. Hier werden weer beeld- en geluidsfragmenten getoond. Dit sprak me terug meer aan. Op deze verdieping ging het zowel om getuigenissen van mensen die de oorlog overleefd hebben, als informatie over de Dossinkazerne zelf. Ik had op voorhand bewust nog niet veel informatie opgezocht en ben hier dus wel wat te weten gekomen.

De derde verdieping met het thema 'dood' was meteen de verdieping die mij het meest aansprak, gewoon al omwille van de naam. Dan kwam je op die verdieping ook nog een 'pyjama' die in de concentratiekampen werd gedragen tegen. Dat vond ik helemaal indrukwekkend! Deze verdieping vond ik echt interessant, maar ook akelig. Je kreeg beeldmateriaal te zien van uitgehongerde Joden, van Auschwitz, ...

Al bij al had ik meer van het bezoek verwacht. Ik vond het heel spijtig dat het museum zich niet in de Dossinkazerne bevindt, maar in het gebouw daarnaast. Hierdoor is de inleving veel minder groot. Het Fort van Breendonk heb ik enkele jaren geleden bezocht. Ik vond het toen heel akelig, maar wel een heel interessant bezoek. Ik kon me hier echt iets bij voorstellen. Het bezoek aan de Dossinkazerne zorgde vooral voor veel informatie, maar dat was het dan ook.

De Dossinkazerne - inhoud

De Dossinkazerne of Kazerne Dossin is een voormalige Belgische legerkazerne in Mechelen. De kazerne werd in 1756 gebouwd in opdracht van Keizerin Maria Theresia van Oostenrijk, om er Oostenrijkse soldaten onder te brengen. Tussen 1781 en 1940 speelde de kazerne een louter militaire rol die op verschillende manieren werd ingevuld.

De functie van de kazerne tussen mei 1940 en juli 1942 blijft een raadsel, maar hierna kreeg het gebouw een zeer sinistere herbestemming. Daarna werd de kazerne gebruikt als doorgangskamp om Joden en zigeuners te transporteren naar Auschwitz. De centrale ligging van de kazerne, de spoorlijn naast de kazerne en de gesloten structuur maakten deze locatie tot het ideale deportatiecentrum. Tussen juli 1942 en september 1944 werden er 25.482 joden en 352 zigeuners verzameld en weggevoerd richting Auschwitz-Birkenau en enkele kleinere kampen. Twee derde van de gedeporteerden werd onmiddellijk na aankomst vergast. Bij de bevrijding van de kampen waren er nog maar 1.395 in leven. Als herinnering aan deze gruwel, werd op 30 mei 1948 een gedenkplaat bevestigd aan de gevel van de Dossinkazerne.

Bij hun aankomst in de Dossinkazerne werden Joden en zigeuners geregistreerd en werden hun namen op de deportatielijsten geschreven. Hun goederen werden geconfisqueerd door het Duitse leger. Tijdens hun verblijf liepen de Joden het risico op mishandeling en vernederingen. Anderzijds lag een zwaar repressief regime niet voor de hand, omdat de indruk moest worden hooggehouden dat het verblijf zou uitlopen op verplichte tewerkstelling in het buitenland. Ook moesten opstanden worden vermeden.

Op 19 april 1943 werd transport XX door het Belgische verzet te Boortmeerbeek tegengehouden. Hierbij konden 232 gevangenen ontsnappen, waarvan er 119 nooit meer opgepakt werden. Dit was tevens het eerste transport waarbij Joden werden vervoerd in goederenwagons. De gevangenen, waaronder vrouwen en kleine kinderen, moesten een aantal dagen rechtop blijven staan.

Collaborateurs

Wat collaborateurs zijn, wist ik wel. Maar toen het in de les ging over de 'fouten' in de repressie, hoorde ik het in Keulen donderen.

Voor wie niet weet dat een collaborateur is: Een collaborateur is iemand die samenwerkt met de vijand, in dit geval dus met de Duitser.

De term repressie wordt in de Belgische geschiedenis gebruikt om te verwijzen naar de vervolging en bestraffing van echte en vermeende collaborateurs na de Eerste Wereldoorlog en de Tweede Wereldoorlog. De Vlaamse 'zwarten' zouden veel strenger gestraft zijn geweest dan de Franstaligen en zou deze 'repressie zonder maat of einde' een Belgische poging zijn geweest om de Vlaamse beweging definitief op de knieën te krijgen. Er zijn geen bewijzen dat de bestraffing van de collaboratie anti-Vlaams was. In Franstalig België waren misschien wel minder collaborateurs, maar ze werden wel merkelijk strenger gestraft dan de Vlaamse aanhangers van de Nieuwe Orde.

De repressie was dus niet anti-Vlaams maar wel tegen die elementen in de Vlaamse beweging die anti-Belgisch en – niet te vergeten – anti-democratisch was. En het moet gezegd dat vele collaboratiebewegingen de Vlaamse leeuw in hun vlag en ‘Vlaams’ of ‘ Vlaanderen’ in hun naam hadden.

Maandag 29 februari

Vandaag, de eerste dag na een bewogen weekend, hadden we in de namiddag een les van het keuzetraject 'Ten Oorlog!'. Tijdens het weekend had ik niet veel zin en fut om aan mijn blog te werken, maar die zin is teruggekomen. Ik heb weer nieuwe impulsen gekregen en wil hier mee aan de slag gaan. Ook zijn er enkele onduidelijkheden opgelost, waardoor ik weer verder kan!

Ervaring met bloggen

Aangezien ik niet goed wist wat er verwacht werd van 'minstens drie posten over de ervaringen, werkwijze en inzichten opgedaan tijden het doorlopen van dit keuzetraject', zal ik er twee posts over schrijven in plaats van drie.

Bij aanvang van het keuzetraject toen de werkvorm (een blog maken) werd voorgesteld, dacht ik meteen dat dit niets voor mij was. Ik ben helemaal niet zo handig met computers en als ik iets zie van 'echte bloggers' vind ik dat altijd stom!

Deze werkvorm zorgt er wel voor dat wanneer je van school thuiskomt je niet meteen in de zetel gaat zitten en de rest van de avond niets meer doet. De eerste dag moest ik me echt aan het werk zetten, maar vanaf dag twee ging dit al vlot! Ik kwam thuis van school en wilde direct meer weten over onderwerpen die tijdens de les aan bod kwamen of plots in me te binnen schoten.

De invloed van oorlog op kinderen

Kinderen en oorlog
Het zijn de volwassenen die oorlog maken. Maar omdat kinderen afhankelijk zijn van volwassenen, lijden ook zij onder de gevolgen van de oorlog. De vier basisrechten van kinderen zijn recht op leven, liefde, zorg en vrijheid. In een oorlogssituatie worden die rechten vrijwel altijd geschonden: kinderen lopen gevaar hun leven en vrijheid te verliezen, en de liefde en zorg van hun ouders en familie te moeten missen. Ze lopen gevaar mishandeld te worden en misbruikt. Dit misbruik gaat zover dat er soms kinderen als wapen worden ingezet.

Om weerstand te kunnen bieden aan het beter uitgeruste leger van Saddam Hoessein zette Iran in de eerste Golfoorlog van 1980 tot 1988 massaal kinderen in aan het front. Duizenden kinderen werden in de eerste frontlinie het mijnenveld ingestuurd om de mijnen te laten ontploffen of om zich met een granaat in de hand voor de vijandelijke mitrailleurs te werpen. In totaal zijn er meer dan 100.000 kinderen jonger dan 16 jaar op deze manier omgekomen.

Dagelijks leven in oorlog
In een land waar vrede heerst, voelen we ons over het algemeen veilig. Er is voldoende voedsel, en tijd voor spelen en sporten. De kinderen gaan school, en kunnen aan hun toekomst denken. Wat ze willen worden en willen bereiken. Voor kinderen die leven in een land in oorlog is dat allemaal anders. Voor hen is het dagelijks leven onveilig, ze kunnen vaak niet naar school, er kan gebrek aan voedsel zijn, en ze moeten zich steeds zorgen maken over het welzijn van hun familie en van zichzelf. Het is moeilijk in een oorlog te overleven, laat staan dat je vertrouwen hebt in een goede toekomst.

Als kinderen in de frontlinies van de gevechten terecht komen is het gevaar op dood, verwonding en verminking groot. In de periode 1987 tot 1999 kwamen twee miljoen kinderen om. Zes miljoen kinderen werden ernstig gewond of permanent gehandicapt.

Op de vlucht voor het geweld 
Vaak moeten kinderen met hun ouders en familie het geweld ontvluchten naar buurlanden waar het veiliger is. Voor die veiligheid betalen ze vaak een hoge prijs. De kinderen worden dakloos, en stateloos. Vaak worden ze opgevangen in vluchtelingen kampen, waar ze soms jaren moeten blijven en de hoop op terugkeer naar hun eigen land steeds kleiner wordt. In de kampen zijn ze afhankelijk van voedselhulp, en vaak zijn de hygiënische omstandigheden slecht zodat er veel kinderen ziek worden. Je zou zeggen dat de mensen in de vluchtelingenkampen saamhorig zouden wezen, ze zijn immers allemaal slachtoffer van hetzelfde lot? Maar dat is niet het geval. Bij de uitdeling van voedsel komt het voor dat de sterkere mensen en de mannen de vrouwen en kinderen wegduwen. Er gaan meer kinderen dood tijdens de vlucht en in de opvangkampen dan er kinderen tijdens de gevechten sneuvelen.

Getuigenissen
In september 1999, toen de oorlog begon, ging Amina nog steeds naar school in Grozny. De inwoners hoopten dat de oorlog niet lang zou gaan duren. Op 8 oktober was Amina nog op school toen vliegtuigen de hele stad begonnen te bombarderen. "Het hele schoolgebouw trilde en de kracht van de explosie brak alle ramen. Het leek net een aardbeving, maar aan het oorverdovende geluid konden wij horen dat er gebombardeerd werd. We waren allemaal in shock en we keken naar de leraar die de hele situatie onder controle probeerde te houden. Maar er was chaos in de schoolgangen; iedereen huilde, schreeuwde, probeerde weg te rennen. Op weg naar huis kwam ik mijn moeder tegen die naar me op zoek was. Het bombarderen begon een paar dagen later opnieuw: een vreselijk geluid. Ramen en daken werden opgeblazen. Een bom viel op het huis van onze buren waar een grote familie woonde. Ik kende alle kinderen, ze waren mijn vrienden. Vier zijn omgekomen en de ouders en de andere kinderen waren zwaargewond. Ik zag de stoffelijke resten van de kinderen. Armen, voeten en andere lichaamsdelen. En we konden het vreselijke geschreeuw van de slachtoffers horen."

Obama en Guantánamo Bay

Afgelopen week heb ik me verder verdiept in het onderwerp 'Guantánamo Bay' aangezien ik hier heel weinig over wist. De Verenigde Staten zijn vandaag de dag nog steeds in het bezit van de Guantanamobaai en bijhorden gevangenis. Toen ik diezelfde avond naar het nieuws keek, meldde Obama dat hij de gevangenis op Guantánamo Bay wil sluiten. In dit filmpje kan u zien waarom.

Waarom het thema oorlog in de basisschool aanbieden?

Is het onderwerp 'oorlog' geschikt voor het basisonderwijs? Ik vind dat dit thema zeker aan bod moet komen in de basisschool. Oorlogen zijn belangrijke periodes in de geschiedenis die de leerlingen helpen het heden te begrijpen en er anders naar te kijken. Leerkrachten vinden dit vaak een moeilijk thema, maar dat is geen reden om dit thema links te laten liggen.

Het is niet enkel belangrijk om de oorlogen uit de geschiedenis aan bod te laten komen. Ook de hedendaagse oorlogen zijn op dit moment heel belangrijk om te begrijpen en over te kunnen praten. Vaak komen deze oorlogen nog dichterbij dan men denkt door de grote verscheidenheid in achtergrond in onze samenleving. Het is belangrijk als leerkracht een antwoord te kunnen bieden op de vele vragen die komen uit verschillende leerlingen.

De invloed van oorlog op mijn grootouders

Mijn grootouders hebben beiden de oorlog meegemaakt. Mijn grootvader was 17 jaar toen de Tweede Wereldoorlog begon en mijn grootmoeder was 11 jaar. Mijn grootvader is overleden toen ik 9 jaar was. Hij heeft tegen mij dus nooit veel over zijn leven tijdens de oorlog verteld. Wat we nu nog weten, is dat hij opgeëist werd door de Duitsers en in Duitsland moest gaan werken. Hij is in die periode ondergedoken en heeft zichzelf in leven gehouden door te stropen. Hij heeft een verschrikkelijke periode doorstaan en pas wanneer de oorlog op zijn einde liep, kon hij terugkeren. Zijn familieleden hebben lang niet geweten of hij nog in leven was. Eén van zijn broers is nooit naar huis teruggekeerd.

Met mijn grootmoeder heb ik, maar ook andere familieleden, al enkele keren een gesprek willen aangaan over haar ervaringen tijdens de oorlog. Mijn grootmoeder heeft tijdens die verschrikkelijke periode zo'n trauma's opgelopen dat ze er met niemand over wil praten. Het heeft een enorme impact gehad op haar jeugdige leven. Toen ze net 12 jaar was, is ze gewond geraakt door een schrapenel. Ze werd meteen naar het hospitaal vervoerd en heeft hier een lange tijd moeten verblijven. Als je haar nu ziet, 76 jaar later, zie je nog steeds de misvormingen in haar gezicht.

Donderdag 25 februari

Vandaag kon ik niet in de les aanwezig zijn. Dit vind ik zeer jammer aangezien ik de lessen van het keuzetraject elke dag interessanter vond worden. Het onderwerp vandaag was de Tweede Wereldoorlog. Dit is het onderwerp dat Rik en ik gebruiken voor onze ideeënmap. Dit had een heel zinvolle les geweest voor het uitwerken van de ideeënmap.

Ondertussen heb ik ook het boekje Adres Onbekend gelezen, wat me echt geïnspireerd maar ook geraakt heeft. De auteur heeft de oorlog 'voorspeld', wat ik nog steeds niet echt kan bevatten. Het lezen van het boekje was zeker een meerwaarde!

Macht

Na het lezen van het boekje, wilde ik te weten komen hoe iemand Wereldoorlog II heeft kunnen 'voorspellen'. Hiervoor wilde ik vooral meer weten over Hitler en hoe zijn macht ooit zo groot is kunnen worden.

Tijdens Wereldoorlog I
Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog werd in Duitsland in het algemeen en ook door Hitler met enthousiasme begroet, hij meldde zich in Beieren vrijwillig voor het leger aan. Tijdens deze oorlog heeft hij zich heel dapper gedragen waardoor hij veel erkenning kreeg. In 1918 raakte hij bij een gasaanval ernstig gewond. Hij bleef drie maanden blind als gevolg van de blootstelling aan mosterdgas. Hij verbleef lange tijd in een militair ziekenhuis waardoor hij de ineenstorting van het Westelijke front, onder andere als gevolg van de Amerikaanse interventie en door de uitputting van de laatste Duitse reserves, niet meemaakte. Zo geloofde Hitler heilig in de dolkstootlegende waarbij de nederlaag van het Keizerlijk leger werd toegeschreven aan het 'verraad van de socialisten, Joden, communisten en republikeinen'.

Na Wereldoorlog I
Hitler werd in 1919 lid van de kleine Deutsche Arbeiterpartei. De partij groeide pijlsnel door Hitlers organisatorische, retorische en hypnotiserende gaven. Hitler liet propagandamateriaal drukken dat hij desnoods zelf verspreidde en binnen de kortste keren waren de zalen gevuld met meer dan 2000 man. Hitler veranderde de naam van de partij in 1920 in de Nationalaasocialistische Arbeiderspartij (NSDAP). In 1921 werd hij partijleider.

Een bewaard gebleven brief uit 1919 getuigt dat Hitler zichzelf beschouwde als de enige die Duitsland naar een "wedergeboorte" kon leiden. Door onder meer agressieve publiciteit en Hitlers sprekerstalent, groeide het aantal toehoorders van de partij spoedig tot enkele duizenden per avond.
De partij groeide en daarbij de hoop op verandering.

Wegens een mislukte staatsgreep belandde Hitler in 1924 enkele maanden in de gevangenis. De periode in de gevangenis heeft hij nuttig besteed door zijn boek 'Mein Kampf' te schrijven. Het volk las zijn boek over de vorming van zijn denken, zijn ideeën en toekomstplannen.

Na enkele moeilijke jaren voor de partij kwam Hitler in 1934 aan de macht als rijkspresident én kanselier. Het volk zag een communistische regering als een groter kwaad dan een naziregering door de economische crisis die vooral in Duitsland heerste toen er een communistische regering was.

Hitler aan de macht
In juli 1933 werden alle partijen verboden, uitgezonderd de NSDAP. Naast de al spoedig alomtegenwoordige propaganda die over het Duitse volk werd uitgestort, zag Hitler terreur nu als een belangrijke machtsfactor. Vanaf de oprichting van de partij tot aan de ondergang werd geweld een veelgebruikt middel om oppositie de mond te snoeren. Ook ging hij over tot de uitvoering van zijn plannen, waaronder de aanleg van een groot Duits wegennet. Hij creëerde werkgelegenheid waardoor hij vertrouwen won.

In 1938 was het Duitse leger het laatste instituut dat mogelijk nog weerstand kon bieden aan de nazi's, maar na de Blomberg-Fritschaffaire in datzelfde jaar eigende Hitler zich ook het opperbevel van de Wehrmacht toe en ontsloeg onwillige militaire kopstukken.

Hitler stuurde doelbewust aan op een oorlog in Oost-Europa om de Duitse hegemonie in Europa veilig te stellen, maar hij zou volgens sommigen niet uit zijn geweest op een algehele Europese oorlog of een wereldoorlog. Aanvankelijk hoopte Hitler dat Duitsland zijn dominante positie op het Europese continent kon versterken. Polen, Hongarije, Tsjechoslowakije, Roemenië, Joegoslavië en Bulgarije zouden satellietstaten worden van Duitsland, die bovendien met hun economieën dienstbaar zouden zijn aan die van Duitsland.

Benaming

Tijdens de oorlog werd deze oorlog De Groote Oorlog genoemd. Achteraf kreeg hij de naam 'Wereldoorlog I'. Deze benaming werd voor het eerst gebruikt in 1920 door de Britse legerofficier Charles à Court Repington, die later militair correspondent werd, in zijn boek The First World War 1914-18 (verschenen in 1920). Hij voorspelde dat de Eerste Wereldoorlog een tweede wereldoorlog zou uitlokken.

Ervaringen Kerstmis 1914

In augustus 1914 begon de Grote Oorlog en honderdduizenden soldaten trokken naar de loopgraven, het noodlot tegemoet. Al gauw bleek dat een snelle overwinning ondenkbaar was. Het Westelijke Front werd de dodelijkste plaats ter wereld. Maar in december volgde een onwaarschijnlijke overwinning. Het was geen overwinning van generaals of van wapens, maar een overwinning, zoals de wereld er nog nooit één gezien had...

Ervaringen van soldaten Kerstmis 1914

"Er lagen twee Franse doden tussen onze linies, en de Duitsers hielpen ons om een graf te graven. Eén van de officieren leidde de begrafenisplechtigheid. Dat was iets dat ik nooit zou vergeten. Zowel Duitsers als Britten die de laatste groet brachten aan Franse doden."

Soldaat Alex Walker

"Beste papa, mama en de meisjes,

Ik schrijf jullie gewoon om te zeggen dat ik een hele leuke kerst heb gehad. Dit was het mooiste voorbeeld van vrede en goede wil dat ik ooit gezien heb. Eén van onze officieren nam een foto van Duitsers en geallieerden samen. Mensen van beide linies ontmoetten elkaar in niemandsland, en we brachten er de dag door. We ruilden sigaretten. Het was een beetje zoals het volk bij een voetbalwedstrijd, weet je. En we ruilden allerlei dingetjes om te eten, net zoals schooljongens thuis."

Soldaat Leslie Walkinton

"Wij Duitsers hebben goed gelachen toen de Schotten onthulden dat ze geen ondergoed droegen onder hun kilt. We floten en riepen, telkens als we een blik opvingen van het blote achterste van gisteren's vijand."

Soldaat Hamid Maulid

Conflict tussen Cuba en de Verenigde Staten

Een onderwerp dat me vandaag tijdens de les heel erg aansprak was het jarenlange conflict tussen Cuba en de Verenigde Staten.

De Cuba crisis

In 1959 werd Fidel Castro premier van Cuba. Deze man onderhield sterke banden met de Sovjet-Unie en voerde in Cuba het communisme in als regering. Cuba werd dus een dictatuur en dit vond buurland Amerika alles behalve prettig. Toen de president Kennedy in 1960 in Amerika aan het bewind kwam besloot hij wat aan de communistische dreiging te doen. Een gewapende ingreep leek Kennedy de beste keuze maar dan zonder Amerikaanse soldaten. De inzet van die soldaten zou er voor kunnen zorgen dat de Amerikanen de eerste stap zetten naar een openlijke oorlog. Dit was niet verstandig gezien de internationale betrekkingen en de kans op een conflictuitbreiding. De Amerikanen hadden andere soldaten nodig. Er werd voor gekozen om in het geheim Cubaanse vluchtelingen en verbande personen te rekruteren voor een gewapende strijd. Ondanks Amerika deze personen gedurende een korte periode probeerde om te vormen tot echte strijders, verloren de Amerikanen op 17 april 1961 de strijd in de zogenoemde Varkensbaai tegen de gevechtseenheden van Fidel Castro. Amerika probeerde dit incident in de doofpot te stoppen, maar al gauw kwam ook de toenmalige Sovjet-Unie hierachter. Na dit incident zocht de Sovjet-Unie nog meer toenadering tot Cuba.

De Amerikanen reageerden op de toenadering van Cuba met de Sovjet-Unie door regelmatig verkenningsvluchten uit te voeren rond Cuba. In oktober 1962 ontdekten de Amerikanen dat er kernraketten waren geplaatst op het eiland. Er werd besloten om een militaire blokkade tegen Cuba op te werpen. President Kennedy verzocht tijdens een toespraak de Cubanen om de kernraketten te verwijderen. Hieraan gaf Cuba geen gehoor. Enkele dagen later kwam het bijna tot een militair treffen, toen Sovjetschepen met kernraketten aan boord de blokkadezone van de Verenigde Staten naderden. Uiteindelijk werd er een akkoord bereikt. Er werd afgesproken dat de kernraketten op Cuba zouden worden verwijderd. De Amerikanen moesten hun kernraketten in Italië en Turkije laten

weghalen.

Guantánamo Bay

Ondanks het jarenlange conflict tussen Amerika en Cuba, bezit Amerika al meer dan honderd jaar de Guantánamo Bay op Cuba. De basis Guantánamo Bay werd gevestigd in 1898, toen de VS aan het eind van de Spaans-Amerikaanse Oorlog Cuba op Spanje veroverden door de invasie van Guantánamobaai. Sindsdien huurt Amerika het gebied van Cuba. Hiervoor zou Amerika ca. 4000 euro huur moeten betalen aan Cuba. Amerika heeft de volledige macht en controle over de Guantánamo Bay. In het laatste kwart van de twintigste eeuw werd de basis gebruikt om Cubaanse en Haïtiaanse vluchtelingen te huisvesten die op zee waren onderschept. Vanaf 2002 echter wordt een gedeelte van de basis gebruikt om verdachte al Qaida- en Talibangevangenen uit onder andere Afghanistan vast te houden. Omdat de soevereiniteit van Guantánamo Bay uiteindelijk bij Cuba lag, stelden de Amerikanen dat personen die in het detentiekamp werden vastgehouden juridisch buiten de Verenigde Staten zouden verblijven. Daarom zouden de gevangenen niet op dezelfde constitutionele rechten aanspraak kunnen maken, die zij op Amerikaans grondgebied zouden hebben. Hierdoor zouden zij gemarteld kunnen worden, zonder dat daarmee de wet dan zou worden overtreden.

Tegenwoordig

Na decennia van spanningen begonnen onderhandelingen in 2015 tussen de Verenigde Staten en Cuba om de relaties tussen beide landen weer te ontdooien. Eigenlijk ongelofelijk als je nadenkt over het feit dat de VS het land al meer dan een halve eeuw probeert te saboteren.

Begrip 'oorlog'

Oorlog is een complex en moeilijk te omschrijven begrip. Er is geen definitie van 'oorlog' vastgelegd.

Wanneer kunnen we dan van oorlog spreken? Volgens verschillende onderzoekers moet men voldoen aan volgende criteria:

• Er vallen minstens 1000 doden op het slagveld per jaar.(Frankel telt ook doden die indirect vielen ten gevolge van hongersnood, ziekten of epidemieën mee.)
• Het is van tevoren voorbereid en/of wordt onderhouden door grootschalige organisaties door middelen als rekrutering, training en opstelling van troepen; de aanschaf, opslag en distributie van wapens en munitie.
• Het wordt gewettigd door opgezette regeringsorganisatie, zodat de moord op grote schaal niet als misdaad maar als plicht wordt gezien.
• Eén of meer overheden zijn betrokken.